38. Mogę - I can

Let's move onto another modal verb ' CAN'.

   
UMIEĆ
You already know ' CAN' in the sense ' to have the skill' i.e.  UMIEĆ ( conjugation - m -sz).
E.g.  Umiem grać na gitarze - I can/ have the skill to play the piano
Umiesz mówić po angielsku. - You can / have the skill to speak english

Exercise: Answer these questions:

1. Czy umiesz mówić po hiszpańsku ?
2. Czy umiesz mówić po francusku ?
3. Czy umiesz mówić po polsku ?
4. Czy umiesz śpiewać ?
5. Czy umiesz tańczyć?
6. Czy umiesz grać na pianinie ?

MÓC
'CAN' in the sense of request, permission is  - MÓC

ci - to you
wolniej - more slowly
mi - to me
podać - to pass
ciszej - more silently

Exercise:  Put the correct form of 'Can' in the gaps.

1. Czy (ja ) …........ jechać do domu ?
2. Ja …........... ci pomóc.
3. Ty …............ iść do domu.
4. Czy (ty) ….......... mówić wolniej 
5. On nie …............... pracować.
6. Ona …............... zapalić tutaj.
7. (My) …................. iść do kina.
8. Czy my …......... porozmawiać ?
9. (Wy)................. iść na spacer z psem.
10. Czy (wy) ................. posprzątać ten pokój ?
11. Oni …........ zagrać w piłkę dzisiaj.
12. Oni ….............. zadzwonić później.
13. Czy ty) …............... mi podać wodę ?
14. My nie …............... być spóźnieni.
15. Czy wy ….................. słuchać muzyki ciszej ?
16. (Ja )….......... przygotować kolację dzisiaj.
17. Wy nie …............. grać w gry komputerowe dzisiaj.
18. Czy ty ….............. mi podać cukier ?
19. (Ja) nie …........... spać.
20. Oni …................ oglądać telewizję.
21. On …............... przeczytać emaile.

odwiedzać / odwiedzić - to visit

zadać - to pose
pytanie - a question
sól - salt
zobaczyć - to take  a look

Exercise: Put the correct form of the verb MÓC

1. Ja nie …....... jeść ciasta.
2. Oni …............. iść do restauracji.
3. My …................... iść do sklepu.
4. On nie …............ spać.
5. Czy ty …....... podać mi sól?
6. Czy (ja) …............... zadać pytanie ?
7. Wy …........ zrobić zdjęcia.
8. Oni nie ….......... jechać na wakacje.
9. Wy …........ przyjechać w weekend.
10. Czy oni …....... zadać pytanie ?
11. On nie …............ spać.
12. Czy ty …....... otworzyć okno ?
13. Czy ty …............. zapłacić kartą?
14. Wy …............... jechać na urlop.
15. Czy my …................ to zobaczyć ?
16. Wy nie …............ palić tutaj.
17. Czy (ja) …............ zapłacić ?
18. Czy ona ….......pić piwo ?
19. Czy ty …............ powtórzyć ?
20. My nie …............... was odwiedzić.
21. Ona nie ….............. iść na imprezę dzisiaj.
22. Ty ….................. wziąć prysznic tutaj.

37. Chcę - I want

Let's get to know the modal verbs.
We use it all them all the time, so let's not wait any more. We will start with I want and I would like

to WANT

deser - dessert
jeszcze jedno - one more

Exercise: Choose the correct form of the CHCIEĆ verb

1. My chcemy / chcecie wyjechać.
2. Ja chcem / chcę spać.
3. Czy ty chciesz / chcesz herbatę ?
4. Ona chcę / chca jechać do szkoły.
5. Czy wy chcesz / chcecie iść do domu ?
6. Czy wy chcemy / chcecie trochę ciasta ?
7. Ja chcę / chcą mieć wakacje.
8. My chcę / chcemy porozmawiać.
9. Czy ty chciesz / chcesz deser ?
10. Czy on chcesz / chce jeszcze jedno piwo ? 
11. Ja chcem / chcę wyjść. 
12. Czy ty chce / chcesz to kupić ?

zobaczyć - to take a look
cukier - sugar
dowiedzieć się - to find out
Exercise: Translate

1. I want some water - …........... trochę wody.
2. Do you want to see it - …............ to zobaczyć ?
3. We want to relax- …............... zrelaksować się.
4. Do you (plural) want sugar ? - …........... cukier ?
5. We want to get to know - …............ dowiedzieć się
6. He wants a beer- …........ piwo.
7. I want to play cash - …................. zapłacić gotówką.
8. Do you want to go home? - …......... iść do domu?
9. Do you plural want wine ? - …............ wino ?

prezydent - a president
dużo - a lot of, many, much
dzieci - children
grać w tenisa - to play the tennis
śpiewać - to sing
pięknie - beautifully
farma - a farm


 Exercise: Answer the questions:  Tak, chcę ..... / Nie, nie chcę ....

1. Czy chcesz nauczyć się języka polskiego ?
2. Czy chcesz być prezydentem ?
3. Czy chcesz jechać do Australii ?
4. Czy chcesz mieć dużo dzieci ?
5. Czy chcesz grać w tenisa ?
6. Czy chcesz pięknie śpiewać ?
7. Czy chcesz mieć farmę ?
8. Czy chcesz zapalić papierosa teraz ?
9. Czy chcesz herbatę teraz ?
10. Czy chcesz dzisiaj zrobić zakupy ?
11. Czy chcesz pracować w zoo ?
12. Czy chcesz dzisiaj iść do kina ?
13. Czy chcesz posprzątać mieszkanie jutro ?

WOULD LIKE

To want may sound like an order, so in some cases it is more polite to say I would like than I want ;
 the conditional tense will be covered in the future ; but for the time being you should know I would like / you would like form as it is very common in an every day language

 

mleko - milk
trochę mleka - a little milk
wino - wine
rachunek - bill
nas - us

Exercise: Choose correct form

1. Ja(man speaking) chciałabym / chciałbym trochę mleka.
2. Ja(woman speaking) chciałabym / chciałbym kawę.
3. Ja(woman speaking) chciałabym / chciałbym wino.
4. Ja(man speaking) chciałabym / chciałbym iść spać.
5. Ja(woman speaking) chciałabym / chciałbym rachunek.
6. Ja(man speaking) chciałabym / chciałbym jechać w góry
7. Ja(woman speaking) chciałabym / chciałbym porozmawiać z tobą.
8. Ja(man speaking) chciałabym / chciałbym dowiedzieć się.
9. Ja(man speaking) chciałabym / chciałbym trochę cukru.
10. 
    
11. Czy ty (referring to a woman) chciałabyś / chciałbyś kawę ?
12. Czy ty (referring to a woman) chciałabyś / chciałbyś trochę wody ?
13. Czy ty (referring to a man) chciałabyś / chciałbyś sok ?
14. Czy ty (referring to a woman) chciałabyś / chciałbyś piwo ?
15. Czy ty (referring to a woman) chciałabyś / chciałbyś iść do domu ?
16. Czy ty (referring to a man) chciałabyś / chciałbyś wyjść ?
17. Czy ty (referring to a woman) chciałabyś / chciałbyś nas odwiedzić ?
18. Czy ty (referring to a man) chciałabyś / chciałbyś iść do pubu ?
19. Czy ty (referring to a woman) chciałabyś / chciałbyś mieszkać w USA ?
20. Czy ty (referring to a man) chciałabyś / chciałbyś trochę cukru ?

 
samolot - a plane

co ? - what?
Exercise: Answer the questions: chciał(a)bym .... /  nie chciał(a)bym...

1. Czy chciałbyś mieć samolot ?
2. Czy chciałbyś iść do kina dzisiaj ?
3. Czy chciałbyś iść do restauracji dzisiaj ?
4. Czy chciałbyś iść do lekarza dzisiaj ?
5. Czy chciałbyś jechać do Tokyo ?
6. Czy chciałbyś mieć nowy telefon ?
7. Czy chciałbyś zagrać w filmie ?
8. Co chciałbyś pić ?
9. Co chciałbyś zjeść ?
10. Gdzie chciałbyś mieszkać ?
11. Gdzie chciałbyś pracować ?
12. Gdzie chciałbyś jechać na wakacje ?
13. Co chciałbyś zrobić w weekend ?
14. Co chciałbyś kupić ?

 

Exercise: Replace the basic form of CHCIEĆ/ BY CHCIEĆ with the correct form

kiedy  - when

wolny czas- free time

grać w gry komputerowe - to play computer games

jechać / jeździć na rowerze - to ride a bike

po pracy - after work

grać w koszykówkę - to play the basketball

dobrze - well

grać na gitarze - play the guitar

zwykle - usually

z moja dziewczyną - with my girlfriend

w internecie - on the Internet

przyjaciółka - best female friend

przyjaciel - best male friend

do - to

długo - for a long time

moda - fashion

robić zdjęcia - to take photos

ubranie - clothes

modelka - a model

więcej - more

częściej - more often

Exercise: Bartek and Kamila talk about how they spend their free time. They also say what they would like to do more/ more often in their free time.
1. Try to translate what they say.


2. Tell which activities mentioned by them you do not do and wouldn't like to go.
 E.g. Nie czytam fantasy. Nie chciałbym być na NewYork Fashion week.


3. Tell about yourself. How do you spend your free time?  What else would you like to do ? If you don't know how to describe some of your hobbies, check in dictionary or with your teacher.

Some useful phrases:
Kiedy mam wolny czas ja....... - When I have free time, I...
Lubię... - I like
Kocham.... - I love
Uwielbiam... - I adore
Często... - often
Zwykle.... - usually
Codziennie... -every day
W weekend - at the weeknd
Chcę....... - I want
Chciał(a)bym .. - I would like 
Chciał(a)bym częściej ...- I would like more often
Chciał(a)bym więcej... - I would like more

36. Verbs - their "twin" brother

You should know that in Polish many verbs  have, as I call it, their 'twin brother'. You will get to know some of the 'twin' verbs in this lesson.

The twin brother verb means the same , but it is used in  different grammatical contexts.

• The main difference is that 'twin brother vern ' refers to a single , completed action. 
• As a result  'the twin brother verb' is usually used after I can / I want to / I have to. When you talk about a thing you want to do or have to do you usually talk about a single action at particular time.

Other uses of the 'twin verbs' will be covered in our future lessons.

Exercise: Is this twin brother correct ?

1. ROZMAWIAĆ > ROZMIAĆ
2. PIĆ > WYPIĆ
3. POMAGAĆ > ZAPOMAGAĆ
4. KUPOWAĆ > ZAKUPOWAĆ
5. JEŚĆ > ZJEŚĆ
6. WYCHODZIĆ > WYJŚĆ
7. SPRZĄTAĆ > POSPRZĄTAĆ
8. PYTAĆ > PYTOWAĆ
9. MÓWIĆ > POWIEDZIEĆ
10. RELAKSOWAĆ SIĘ > RELAKSNĄĆ SIĘ
11. PISAĆ > PISNĄĆ
12. DZWONIĆ > ZADZWONIĆ
13. OTWIERAĆ > POTWIERAĆ
14. ZAMYKAĆ > ZAMKNĄĆ
15. WYSYŁAĆ > POWYSYŁAĆ
16. PRZYCHODZIĆ > PRZYCHOĆ
17. UCZYĆ >NAUCZYĆ SIĘ
18. ROBIĆ > ZROBIĆ

Chcę - I want to
Exercise:  Choose the correct verb to use after 'Chcę'  - I want to + single action.

1. Chcę ........................... ( dzwonic / zadzwonić ) do mamy.
2. Chcę ........................... ( zrelaksować się / relaksować się )
3. Chcę ........................... ( zjeść / jeść ) hamburgera.
4. Chcę ...........................( rozmawiać / porozmawiać ) z toba.
5. Chcę ........................... ( wychodzić / wyjść ) do domu.
6. Chcę ...........................( zapłacić / płacić ) gotówką.
7. Chcę ........................... ci ( pomagać / pomóc).
8. Chcę ........................... ( otwierać / otworzyć ) wino.
9. Chcę ........................... ( kupić / kupować ) mieszkanie.
10. Chcę ........................... ( wysyłać / wysłać ) email.
11. Chcę ........................... ( brać / wziąć ) wolne.
12. Chcę ........................... ( nauczyć się / uczyć się ) języka włoskiego.
13. Chcę ........................... ( zmienić / zmieniać ) pracę.
14. Chcę .......................... ( spotykać się / spotkać się ) ze znajomymi.

Exercise: Complete the gaps with the twin verbs and the  verbs.

 Verb                 -  Twin verb

 PIĆ                   -  .............
.............              - ZADZWONIĆ
KUPOWAĆ      - .............
ROBIĆ              -  .............
.............             -ZAGRAĆ
SPRZĄTAĆ     -  .............
............              -POZNAĆ
PŁACIĆ           -  .............
...............          -WZIĄĆ
..............           -POROZMAWIAĆ
JEŚĆ                -  .............
............             - UMYĆ
SPOTYKAĆ    -  .............
WYCHODZIĆ  -  .............
...............          - WYJECHAĆ  
POMAGAĆ     -  .............
..............           -SPRZEDAĆ
.............            -ZAPALIĆ
CZYTAĆ         -PRZECZYTAĆ
OTWIERAĆ   -  .............  
...................      - SPRAWDZIĆ
WYSYŁAĆ       -  .............
ZAMYKAĆ       -  ............. 

Zapraszamy do Polski - Welcome to Poland

Morskie Oko

Będzin

Pustynia Błędowska